اصح الاحادیثاصح الاحادیث، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث است. اهل سنت احادیثی را که از نظر سلسله سند و راویان برتر باشند اصح الاحادیث می‌گویند. ۱ - واژه‌شناسی"اصحّ" اسم تفضیل از ریشه "صحح" به معنای صحیح‌تر و یا صحیح‌ترین است. و "احادیث" جمع " حدیث" است. اسم تفضیل وصفی است بیان‌گر این‌که موصوف متصف به آن در داشتن این صفت نسبت به اقران خود زیادتی داشته و بر آن‌ها برتری و فزونی دارد. بنابراین "اصح الاحادیث" به معنای صحیح‌ترین حدیث‌ها و "اصح الاسانید" به معنای صحیح‌ترین سند‌ها و "اصح المتون" به معنای صحیح‌ترین متن‌ها است. ۲ - اصطلاح اهل سنتاین واژه‌ها از اصطلاح اهل سنت می‌باشند. برخی از دانشمندان اهل سنت احادیث صحیح را در داشتن اوصاف مقتضی تصحیح، رتبه‌بندی و درجه‌بندی کرده‌اند برخی را بر بعضی دیگر برتری داده‌اند. اگر برتری اوصاف مربوط به سلسله سند و راویان باشد مثل این که راویان یک سند نسبت به اسناد دیگر از نظر عدالت و ضبط و دیگر صفات مقتضی تصحیح برتر باشند از آن به "اصحّ الاسانید" و "اجلّ الاسانید" و "اجود الاسانید" تعبیر می‌کنند ولی در مرحله تعیین هرکس طبق اجتهاد خود عمل کرده است یکی آن‌چه را که زهری از سالم بن عبدالله عمر از پدرش را اصح الاسانید دانسته. دیگری آن‌چه را که سلیمان بن اعمش از ابراهیم نخعی از علقمه از عبدالله بن مسعود را اصح الاسانید دانسته سومی آن‌چه را که شافعی از مالک از نافع از ابن عمر را اجلّ الاسانید دانسته است و.... و اگر برتری اوصاف مربوط به متن حدیث هم‌چون "افصحیت" و دیگر صفات موجب قوت متن باشد یعنی متن یک حدیث نسبت به متون احادیث دیگر از فصاحت بیشتری برخوردار باشد از آن به "اصحّ المتون" و "اعلی المتون" تعبیر می‌کنند. ۳ - دیدگاه ابن تیمیهابن تیمیه بیان داشته است: دانشمندان حدیث اتفاق دارند که "اصح الاحادیث" آن حدیثی است که اهل مدینه روایت کرده‌اند پس از آن حدیثی است که اهل بصره روایت کرده‌اند پس از آن حدیثی است که اهل شام روایت کرده‌اند. [۱]
ابورایه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه، ص۳۱۲.
[۲]
سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، المعتصرمن مصطلحات اهل الاثر، ص۱۷.
[۳]
فصلنامه علمی تخصصی علوم حدیث، ج۳، ص۴۶.
[۵]
تهاوی، ظفر احمد بن لطیف، قواعد فی علوم الحدیث، ص۶۴.
[۶]
مامقانی، عبدالله، مستدرکات مقباس الهدایه، ج۵، ص۱۰۵.
[۷]
مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه، ج۵، ص۱۰۳-۱۰۶.
۴ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع زیر استفاده شده است: • ابورایه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه. • سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، المعتصرمن مصطلحات اهل الاثر. • فصلنامه علمی تخصصی علوم حدیث. • قاسمی، محمد بن محمد، قواعد التحدیث. • تهاوی، ظفر احمد بن لطیف، قواعد فی علوم الحدیث. • مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایه. ۵ - پانویس
۶ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اصح الاحادیث»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۲۲. |